در این نوشته در رابطه با انواع استخر و طبقه بندی آن بر اساس کاربری ، موقعیت نسبت به سطح زمین ، نحوه اجرا و مصالح سازه ای تشکیل دهنده استخر توضیحاتی ارائه گردیده است. برای ساخت استخر ابتدا باید با توجه به مزایا و معایب انواع استخر و مقایسه آن ها ، یک نوع را انتخاب نمود و مراحل ساخت را متناسب با نوع استخر اجرا کرد.

اجرای استخر شیشه ای کم عمق در ویلا
اجرای استخر شیشه ای

استخر پيش ساخته فايبرگلاس با تردمیل زیر آب
استخر و جکوزی پیش ساخته به همراه تردمیل زیر آب
استخر پیش ساخته فایبرگلاس کاسپین
استخر فایبرگلاس به صورت پیش ساخته

استخر ، یک ساختار نگهدارنده آب است که برای اهداف شنا ، تفریح و ورزش استفاده می شود. انواع استخر ها را می توان روی زمین و یا داخل آن به کار برد و به عنوان یک سازه مستقل و یا بخشی از یک ساختمان در نظر گرفت. تاریخچه پیدایش استخر های شنا به بیش از ۵۰۰۰ سال پیش و زمان یونانیان باستان و رومی ها می رسد. در آن زمان تغییرات عمده ای در کیفیت سطح زندگی رخ داد و به دنبال افزایش ثروت فردی و افزایش کیفیت استاندارد های زندگی ، سازه های لوکس مانند استخر روی کار آمدند.

نمایی از استخر شخصی از انواع استخر در حیاط منزل مسکونی
طبقه بندی انواع استخر
برخی از استخر ها دارای کف تخت و مسطح هستند. در حالی که انواعی از آن ها با کف شیبدار ، شامل قسمت کم عمق و عمیق ، ساخته می شوند. برای استخر های با عمق متغیر و کف شیبدار ، لازم است که زاویه شیب از سمتی به سمت دیگر کنترل شود. همانطور که از این مثال مشخص است طبقه بندی انواع استخر بر اساس معیار های گوناگون ، متفاوت است. طبقه بندی انواع استخر و انتخاب یکی از آن ها به هدف ساخت و کاربری استخر ، موقعیت استخر نسبت به سطح زمین ، نحوه اجرا و مصالح مورد استفاده در ساخت بستگی دارد.

استفاده از گرمای نور خورشید در استخر سر باز
استفاده از نور آفتاب و هوای طبیعی در استخر روباز

انواع استخر از نظر کاربری
استخر ها را از نظر کاربری می توان در گروه های کلی زیر طبقه بندی کرد:

استخر روباز
استخر ها از نظر استفاده در فصول و مناطق مختلف و پوشش سقف می توانند استخر روباز و یا سر پوشیده باشند. استخر روباز برای استفاده در فصول گرم و مناطق گرمسیر و یا به عنوان استخر باغ مناسب تر است.

استخر خصوصی سقف دار داخل ساختمان
استفاده از سقف کشسان در استخر خانگی سرپوشیده

استخر سر پوشیده
استخر سر پوشیده در داخل ساختمان ، زیر سقف و با حداقل سه دیوار ساخته می شود. این استخرها به طور معمول برای شنا در فصول سرد ساخته می شوند. هزینه استخر های سر پوشیده به دلیل عملکرد عایق حرارتی آن ها و عدم نیاز به گرمایش ، از استخر های روباز بیرونی کمتر است.

استخر خانگی
استخر خصوصی خانگی ممکن است در یک باغ ، درون ساختمان و یا در زیرزمین ساخته شود. اندازه استخر های شخصی و خانگی بین ۳/۷۷/۳ تا ۱۲/۲۶/۱ متر متغیر است.

هزینه اجرای استخر عمومی
ساخت استخر عمومی در کنار سالن بدنسازی

استخر عمومی
استخر های عمومی به طور معمول زیر مجموعه ای از مراکز ورزشی هستند. استخر های شنای عمومی می توانند در اندازه ، شکل و عمق متفاوت باشند. بیشتر استخر های عمومی شنا مستطیلی اند و طولی برابر ۲۵ و ۵۰ متر دارند و در آن ها قسمت های مختلفی مانند استخر آب گرم ، استخر سر پوشیده ، استخر سرباز ، استخر کودکان و غیره در نظر گرفته می شود.

استخر غواصی
استخر غواصی ، گران قیمت است و نوعی استخر تمرینی محسوب می شود. استخر تمرینی با توجه به قوانین شنا و الزامات ایمنی مانند اندازه استخر ، عمق آب و فاصله جایگاه ها ساخته می شود.

استخر قهرمانی با خطوط راه مجزا برای مسابقات شنا
استخر مسابقات برای رقابت های قهرمانی

استخر مسابقات
استخر مسابقه یا استخر قهرمانی طول ۲۵ یا ۵۰ متر ، حداقل ۱/۳۵ متر عمق و حداقل ۸ خط راه مجزا دارند و به طور معمول به شکل مستطیلی ساخته می شوند. این استخرها نیاز به گرمایش ، نور پردازی مناسب ، بلوک های شروع ، صفحه نمایش نتایج و تایمر الکترونیکی دارند و می توانند به صورت روباز یا سر پوشیده به کار روند. از جمله استخر های مسابقه می توان استخر شنای المپیک و استخر شیرجه را نام برد. استخر شیرجه استخر کوچکی است که با فاصله از استخر اصلی ساخته می شود و در آن شیرجه زدن شناگران بدون ایجاد اختلال در استخر اصلی امکان پذیر خواهد بود.

استخر بی انتهای مصنوعی در استراحتگاه مجلل
نمایی از استخر بی پایان مصنوعی

استخر بی پایان
استخر بی پایان یا استخر بی نهایت ، آبگیر های هستند که به صورت طبیعی و یا مصنوعی ، ساخته شده توسط انسان مشابه با آبگیر طبیعی ، وجود دارند. برای استخر بی پایان طبیعی مرز مشخصی قابل تعیین نیست. استخر های بی پایان مصنوعی به طور معمول در استراحتگاه های مجلل و یا هتل ها یافت می شوند و استخر های گران قیمتی محسوب می شوند. در استخر های بی انتها ، لبه استخر کمتر از لبه استخر در حالت عادی ساخته می شود.

استخر کودکان یا استخر بادی پیش ساخته قابل حمل
استخر بادی قابل حمل به عنوان استخر کودک

استخر بادی
استخر بادی عبارت است از استخر های قابل حملی که نسخه کوچک استخر شنا بر روی سطح زمین هستند. این استخر ها همچنین به عنوان استخر کودک شناخته می شوند. استخر بادی کودک می تواند پر و تخلیه شود و به صورت دلخواه به هر مکانی منتقل شود. استخر بادی اگر از نوع پی وی سی باشد می تواند تا سال بعد نگهداری شود. پس از هر بار استفاده از استخر بادی باید از تخلیه آب استخر اطمینان حاصل کرد.

استفاده از خواص درمانی آب در استخر درمانی
جکوزی به عنوان استخر درمانی

استخر درمانی
استفاده از خواص درمانی آب در حالت گرم و سرد توسط استخر آب گرم یا جکوزی ، سونا در حالت خشک و بخار ، حوضچه های آب سرد و استخر های آب گرم طبیعی را به طور کلی در دسته استخر درمانی طبقه بندی می کنند.

پر شدن آب استخر اقیانوس در بستر سنگی توسط حرکت جریان آب
استخر اقیانوسی در حاشیه اقیانوس و دریا

استخر اقیانوسی
استخر اقیانوسی ، استخری سنگی است که در شهر های ساحلی و ساحل اقیانوس و دریا تشکیل می شود و با حرکت آرام جریان آب دریا و به واسطه جزر و مد پر می شود.

منعکس کردن سازه و محیط پیرامون توسط استخر انعکاسی
بازتاب ساختمان در آب به واسطه نورپردازی استخر انعکاسی

استخر انعکاسی
استخر انعکاسی استخری کم عمق و سطحی است که برای نشان دادن و منعکس کردن سازه و محیط اطراف آن و در واقع با نور پردازی مناسب برای مقاصد زیبا سازی به کار می رود.

قابلیت تنظیم و تغییر ارتفاع کف در استخر کف متحرک از انواع استخر
کاربرد دو جانبه استخر کف متحرک با قابلیت کنترل ارتفاع کف آن

استخر کف متحرک
استخر کف متحرک با داشتن کفی با قابلیت تنظیم و تغییر ارتفاع از طریق فشار دادن یک دکمه استخری چند منظوره محسوب می شود. با ایجاد کف متحرک برای استخر می توان همزمان با داشتن یک استخر منحصر به فرد یک فضای اضافه تر برای کاربرد های متفاوت نظیر محل پارک خودرو در همان فضای استخر یا یک سکوی رقص و سرگرمی و یا یک استخر با دو کاربرد متفاوت به عنوان استخر عمیق برای بزگسالان و استخر کودک و یا یک استخر با عمق متوسط داشت.

استخر کف متحرک همچنین باعث افزایش امنیت در فضای استخر می گردد. زمانیکه محیط استخر و اطراف آن تحت کنترل نیست با بالا آوردن کف متحرک استخر و همسطح شدن کف آن با کف فضای پاسیو ، ایمنی فرزندان و میهمانان تامین می شود. بنابراین با این کار اجازه ی دسترسی به استخر را در زمانی که امکان مراقبت از جان کودکان وجود ندارد سلب می کند.

استخر روکار ارزان و قابل حمل ساخته شده از کامپوزیت فایبرگلاس
استخر روکار با قابلیت جابجا شدن

انواع استخر از نظر موقعیت نسبت به سطح زمین
استخر ها را از نظر موقعیت نسبت به سطح زمین می توان در دو گروه طبقه بندی کرد:

استخر روکار
استخر های روکار ارزان ترین و ساده ترین نوع استخر ها هستند که به طور معمول از کیت های پیش ساخته ، تشکیل می شوند و از پوشش وینیل یا کامپوزیت های فایبر گلاس استفاده می کنند. قابلیت انتقال استخر روی زمین، امکان جابجایی استخر رو زمینی را در فصول سرد و یا از منزلی به منزل دیگر می دهد.

به کار رفتن استخر زمینی در شکل و اندازه دلخواه
استخر داخل زمین توکار

استخر توکار
استخر توکار یا استخر زیرزمینی ، یا در حالت کلی همان استخر زمینی ، هنگامی که بودجه و فضای کافی برای ساخت آن وجود داشته باشد به کار می رود. استخر توکار می تواند در تمام اشکال و اندازه ها به کار رود.

انواع استخر از نظر نحوه اجرا
انواع استخر از نظر نحوه اجرا ، به دو نوع استخر پیش ساخته قابل حمل و استخر قابل اجرا در محل تقسیم می شود. استخر های قابل اجرا در محل با طراحی های منحصر به فرد و دادن حق انتخاب از میان طیف گسترده رنگ ، اندازه و شکل و همچنین انتخاب نوع سنگ و موزاییك شیشه ای و یا حتی كاشی از میان انواع مختلف آن بسیار خوشایند می باشند.

نمایی از بالای استخر فایبرگلاس توکار متشکل از الیاف شیشه و مواد پلیمری
استخر فایبرگلاس توکار با ابعاد از پیش تعیین شده

انواع استخر از نظر مصالح سازه ای
روش های طراحی و ساخت استخر ها با توجه به جنس مصالح آن ها متفاوت است ، اما به طور معمول در لوله کشی و سیستم های فیلترینگ مشابه هستند. تفاوت اصلی بین انواع استخر ، روش ساخت حوضچه آن ها است.

استخر فایبر گلاس
فایبر گلاس نوعی پوشش کامپوزیت است که از مواد پلیمری و الیاف شیشه تشکیل شده است. پلاستیک تقویت شده فایبر گلاس می تواند بسته به مشخصات مورد نیاز ، به شکل حوضچه قالب بندی شود. یک گودال حفاری می شود ، لوله کشی لازم انجام می شود و استخر درون گودال قرار داده می شود ، سپس پر کننده ماسه برای ایجاد شکل دقیق مورد نظر به کار می رود. استخر از آب پر می شود و به طور معمول یک ساختار بتنی در کفپوش کنار استخر ساخته می شود. استخر فایبر گلاس پیش ساخته به خصوص به عنوان استخر توکار بسیار مناسب می باشد.

از مزایای استخر های فایبر گلاس می توان به ظاهر جذاب ، نیاز به نگهداری کم ، سرعت نصب ، عدم نیاز به پوشش ، طول عمر بالا ، سازگاری با سیستم های نمکی ، عدم نیاز به تعویض بعد از یک بازه زمانی مشخص و قابلیت نصب پله اشاره کرد. از طرفی شکل ، اندازه و یا عمق استخر پیش ساخته فایبر گلاس قابل تغییر و سفارش نیست و باید از میان مدل های موجود استخری مطابق با نیاز ها انتخاب کرد. ایجاد تجهیزات و امکانات دلخواه و سفارشی در استخر پیش ساخته بدون محدودیت امکان پذیر است.

وینیل در استخر به عنوان پوشش عایق کننده
آب بندی استخر با پوشش وینیل

استخر آب بندی شده با وینیل
استخر های آب بندی شده با وینیل دارای چارچوب فلزی ، پلاستیکی و چوبی می باشند و پس از حفر گودال داخل زمین نصب می شوند. مانند استخر های فایبر گلاس ، کف حفره با پر کننده شن و ماسه مسطح شده و دیواره ها با پوشش وینیل آب بندی می شوند. استخر های وینیلی جز ارزان ترین استخر های رو زمینی هستند اما از پایداری کمی برخوردارند. این استخر ها به طور معمول ، هر ۱۰ سال یکبار نیاز به تعویض پوشش دارند. هزینه نصب اولیه کم متناسب با بودجه اولیه و شکل ، اندازه و عمق قابل سفارش استخر آب بندی شده با وینیل ، تنها مزایای این نوع استخر به شمار می روند. مهمترین مشکل عایق کاری استخر با وینیل این است که هزینه کم نصب اولیه با گذر زمان در طولانی مدت و نیاز به تعویض پوشش ، تبدیل به هزینه زیاد نگهداری می شود.

استخر گانیتی
هنگامی که یک حفره برای نصب استخر حفاری و لوله کشی می شود ، شبکه ای از میلگرد به همراه پاشیده شدن پوشش سنگینی از گانیت ، که مخلوطی از سیمان و ماسه است ، کار گذاشته می شود. این سیمان آبکی و خمیری پس از سفت شدن تبدیل به دیواره محکمی می گردد. ساخت استخر گانیتی ممکن است با گچ ، رنگ بتنی ، کاشی و یا فایبر گلاس به اتمام برسد.

شاتکریت بتن داخل قالب استخر و بلوک بتنی در دیواره استخر های بتنی
پوشش بتنی با دوام دیواره ها و کف در استخر بتنی

استخر بتنی
استخر های بتنی شبیه استخر های گانیت هستند ، با این تفاوت که به جای پاشیدن گانیت ، بتن داخل قالب استخر چوبی متعارف ریخته می شود. هنگامی که بتن تنظیم می شود ، قالب چوبی برداشته می شود. یک روش جایگزین برای ساخت دیواره ها استفاده از بلوک های بتنی است. این روش ها در مقایسه با تکنیک گانیت که بسیار توسعه یافته است ، کمتر رواج پیدا کرده اند.

از مزایای استخر بتنی اندازه و شکل و عمق قابل برنامه ریزی و سفارش آنهاست. استخر های بتنی مانند استخر های فایبر گلاس بسیار با دوام هستند. معایب استخر بتنی هزینه زیاد ، نصب زمان بر ، نیاز به نگهداری و تمیز کردن زیاد ، صرف هزینه زیاد برای نگهداری به دلیل استفاده بیشتر از مواد شیمیایی برای از بین بردن جلبک های سطح آب ، کاهش طول عمر در اثر تماس با نمک و سطح داخلی زبر را شامل می شوند.

استفاده از چوب در ساخت استخر و پوشش چوب در سطوح پیرامون استخر
سطوح چوبی پیرامون استخر

استخر چوبی
استخر های چوبی بیشتر در گذشته به کار می رفتند و از انواع مقاوم چوب در ساخت آن ها استفاده می شد. چوب امروزه بیشتردر سطوح پیرامون کاسه استخر استفاده می شود.

شفافیت در استخر با استفاده از شیشه در دیواره های استخر
استفاده از شیشه در دیواره و کف در استخر شیشه ای مدرن

استخر شیشه ای
شفافیت در مخازن استخر دارای اهمیت زیادی است. کف و دیواره های استخر می تواند از شیشه و یا اکریلیک ساخته شود. دلایل متعددی برای نیاز به شفافیت در استخر از جمله نیاز به وجود پنجره های زیر آب یا دیوار شیشه ای برای آموزش شنا ، انتقال و انعکاس نور به بخش های ساختمان و جذابیت بصری و آرامش بخشی در اثر استفاده از شیشه وجود دارد. استخر های شیشه ای شفاف ، که نوعی از استخر های مدرن هستند ، از چند لایه نازک شیشه تشکیل شده اند تا در صورت شکست یک لایه ، لایه های دیگر برای نگه داشتن پنل و مقاومت در برابر بار هیدرو استاتیک وجود داشته باشند.

استخر معلق شیشه ای در ارتفاع ساختمان

استخر معلق


استخر معلق نوع خاصی از استخر شیشه ای است که دارای ساختار سبکی می باشد. استخر های معلق می توانند در فضا های کوچک و همچنین سقف ساختمان های بلند مرتبه به کار روند.

مقایسه انواع استخر ها


با توجه به کاربری ، نیاز و مزایا و معایب انواع استخر ها ، استخر مناسب باید انتخاب گردد. هزینه ساخت اولیه فایبر گلاس بیشتر از پوشش وینیل است اما در طولانی مدت این هزینه جبران می شود. بنابراین صرف نظر از هزینه ساخت اولیه ، برای داشتن استخر با نگهداری کم و دوام طولانی مدت ، همچنین نصب سریع و آسان استخر فایبر گلاس مناسب است. برای داشتن حق انتخاب در طراحی و ابعاد استخر و داشتن یک استخر لوکس ، صرفنظر از زمان ساخت ، استخر بتنی مناسب است. برای سفارش یک استخر خاص مانند استخر بتنی ، هزینه کم در ساخت اولیه ، صرفنظر از هزینه های طولانی مدت پوشش وینیل مناسب است. اگر نیاز طراحی یک استخر مدرن با داشتن دید به بیرون و یا پایین ساختمان باشد ، استخر شیشه ای با به کار رفتن شیشه و پنجره شفاف در دیواره و یا شیشه در کف گزینه مناسبی است.

مراحل نصب استخر پیش ساخته فایبرگلاس
مراحل نصب یک نمونه استخر پیش ساخته فایبرگلاس

مراحل ساخت انواع استخر


پس از انتخاب نوع استخر نوبت به برنامه ریزی برای ساخت و نصب آن می رسد. روند ساخت و نصب انواع استخر مانند استخر فایبر گلاس ، استخر آب بندی شده با وینیل و استخر بتنی مشابه است. قدم اول انتخاب محل مناسب برای ساخت استخر است. قدم بعدی انتخاب شکل و عمق استخر با توجه به هدف مورد نظر از ساخت استخر و کاربری آن ، در واقع طراحی استخر ، قدم بعدی حفاری و گود برداری برای استخر های زیر زمینی ، در ادامه آماده سازی زمین زیر استخر و ایجاد پایه مناسب ، نصب پوشش کف ، دیواره ها و لبه استخر ، در مرحله بعد اجرای لوله کشی و اجزای سیم کشی برق ، به طور کلی نصب تاسیسات نگهدارنده آب استخر ، و در نهایت حمل و نصب استخر های پیش ساخته قبل از پر کردن استخر است. با تکمیل ساخت و ساز نوبت به پر کردن آب می رسد.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *